Goshgular... (Edebiýat)
Tapawut Papak geýip ýalan sözleýän bilen selleli ýalançyň tapawudy nä? Sakgally hem donly ýaranjaň bilen penjekli çemeçiň tapawudy nä?Tapawudy näme türmede ölen hem indi ölmeli iki ogrynyň? O birini ses-sedasyz jaýlarlar, beýlekisi donun geýer dogrynyň.Tapawudy näme, atly galtaman, maşynly, uçarly, tankly ýa-da? Birisi gyssanmaç, gorkuly çapar, beýleki çapmagy öwürer kada... Adamsyň... Adamsyň, ýagşyň-da, ýamanyň-da bor, käte mamla borsuň, käte bimamla; Kä gülersiň gözüň ýaşlap şatlykdan, käte gowzamaly bolarsyň aglap...Adamsyň, bazardyr durmuş bir ýandan, satmagyň-da mümkin, satylmagyň-da; Bir ýanyň uruşdyr, bir ýanyň baryş, atmagyň-da mümkin, atylmagyň-da.Adamsyň, ozaly özüňden, soňra gypynç etmän çalt öwýänden çekin. Sebäp çalt söýen çalt ýigrener, hemem çalt sögüp gyzdyrar çetiň. Bu-da hiç diýersiň, emma çalt sögýän çalt gelip yzdan urubam biler; Geçirseň ýa gezseň bilmedik bolup, ýaralap, öňüňde durubam biler.Diýmek, çalt öwýän, çalt sögýänden, hemem çalt urýandan ägä bol gaty. Sebäbi çalt urýan çalt ýaralap, öldüribem biler ýetip ýa atyp...Dogry, çalt öwýän, çalt ýigrenýän çalt ökünibem biler edenne. Ýöne öldürleňden, gömüleňden soň, tentek tobasyndan ne peýda saňa? Adam hem hudaý Öz-özüne kömek edýän adama hak-hudaýyň özem uzadarmyş gol, özüni özünden gaýgyran kişä gynanarmyş, emma düşünmezmiş ol...Öz-özüne kömek edýän adama taňry golun uzadarmyş bigüman; Öz-özüne kömek etmez adama, öz gyzyna kömek etmez adama, öz ogluna kömek etmez adama, öz iline kömek etmez adama, her niçe dilinde getirsin iman, hudaý gabygyny galdyryp çala, ýeň astyndan seredermiş, emma kömek etmezmiş.Öz sözüni aýdyp bilýän adama, hem durjak bolýana yzynda gaýym, hudaý guwanç bilen bakarmyş hemem arkasyna kakarmyşyn herdaýym.Öz-özüne kömek edýän adamy, öz-özüne dürsi goldarmyş neti; Öz-özüne kömek etmez kösenip, ömür ilden çekermişin minneti... Ýöre, durma... Ýöre, durma, gowşama, bolmanda hool çüňke ýet, öwrül şondan sagyňa, a biraz soň çepe git...Ýöre, durma, gymylda, kyn bolsa gitmek eňip, emma dönme yzyňa, ýadan bolsaň al demiň.Ýöre, durma, ýaýdanma, gidiberseň ýolugra görersiň köp adamy, käte ýadadar gowry, galmagaly illeriň. Ýöne gidiber durman, berk guşa-da billeriň.Ýoldur, çilim çeken bor, ýa-da bolar nas atan; Kä duşar serhoş, saňsar, tirýek, heroin satan...Ýöre, durma, gidiber, görersiň her haýsysyn, iki-ýeke il gaýgyr, köp eder öz gaýgysyn.Biri bolar beýleräk, biri bolar eýleräk, gidiberseň gygyrlar yzyňdan bolup heläk.Emma durma, eglenme, bol sen özüňe görä; Bu bir uzak ýol örän, ýeňersiň diňe ýöräp...
| |
Просмотров: 1618 | |