Tolibiy (XVIII asr)
Ne xush xislat erur axloqi neku, Neki qilding kelur oldinga o‘tru. Muruvvat pesha qilkim, hayyi sone’, Yeturgay qilmayin ajringni zoe’. * * * Kimdakim ahli jahondin bor ilmu ma’rifat, Qilg‘usi oni barxurdor ilmu ma’rifat. * * * Xislati xub hamadin, bas adab o‘rgan zinhor, Bilimiyu hunari bo‘lgan kishi bo‘lmas xor. * * * Erur maqsad avlodi ila farzand, Ikki dunyoda qilg‘uchi barumand. Ulug‘lardin bu so‘z bordur muqarrar, Ki har odamda farzand o‘lmasa gar. Ani bo‘lmas zamiri komi hosil. Bo‘lur balkim sabobi dog‘i zoyil. * * * Bo‘lgin davomat xo‘blar bilan yor, Qoch ahli sharrdin, albatta, zinhor. * * * Ey yoronlar, norasolar birla qilmang ixtilot, Mardumi bemarhabolar birla qilmang ixtilot, Gumrahi berahnamolar birla qilmang ixtilot, Yo‘l yiturgan nobinolar birla qilmang ixtilot, * * * Aqli rasolar yo‘ldan adashmas, Mardi xiradmand hech haddin oshmas. Sohib farosat har yerda shoshmas. * * * Oqil ulg‘on bilgay oqil qadrini. * * * To kajlik ila bo‘yla mador etdi falak, Berahmlik ishini shior etti falak. Nodonni aziz ham mukarram aylab, Dono kishilarni asru xor etti falak. * * * Bevafolarga ko‘ngul bersa agar har kimsakim, Mubtaloyi mehnati hijron ekandur bilmadim. * * * Har kimsaki anduh aning ko‘nglida yo‘q, Tahqiq bil ani yaxshiki, odam emas. * * * Jahon gulzorida bo‘yi vafo yo‘q, Zamon bo‘stonida rangi baqo yo‘q. * * * Kelsa qo‘ldin har kim ahdin vafo qilmoq kerak, Sidq ila oinai dilni safo qilmoq kerak. * * * Mag‘ruri dunyo bemarhabodir, Behuda har so‘z bodi havodur, Har nomunosib ish noravodur. * * * So‘z lazzatini odami nodon bilmas, Nechunki asal lazzatini hayvon bilmas. * * * Qilsang takabbur sharmandadursen, Har govu xardin ham gandadursen. * * * Mashvaratsiz, betafakkur qilsa har ish har kishi, Ul kishining oqibat bo‘lg‘ay parishonliq ishi. * * * Yetushmakni o‘ziga qilsa armon, Kerakkim himmat ila urg‘ay aqtsom. * * * Kimki orif ersa o‘z nafsiga, Dahrni bir zarra ko‘zga ilmag‘ay. * * * Gul g‘unchaligida xor ilandur, Ochildi bir o‘zga yer ilandur. * * * Agar odam esang og‘ritma odam ko‘nglini zinhor, Ki ahli ma’rifat nazdida Ka’ba qalbi mo‘mindur. * * * Aqling yitirub bo‘lma jahon mulkiga mag‘rur, Hukmingda agar bo‘lsa Buxoroyu Samarqand. * * * Samarasiz o‘tsa bu umring bo‘lur tamomi abas. Ishingni puxta qil, aknun har ishning xomi abas. * * * Charx zoliki jahonda hech qilmas vafo, Oqil ersang aylama ul birla aqdi izdivoj. * * * Mehnat kamola yetmay, rohat nishoni qayda, Topmas iloji korin bechora osiy banda. * * * Hulqi xushni pesh qil, xalq ichra beozor bo‘l. | |
Просмотров: 962 | |